الماس تراشکاری چیست؟
برای آنکه بتوانیم در عملیات تراشکاری و برش درست عمل کنیم لازم است که ابزار برشی مناسبی را انتخاب کنیم. یکی از عوامل مهم در عمر ابزارهای برشی، جنس خود ابزار است. الماس تراشکاری سخت‌ترین ماده شناخته شده در جهان بوده و سختی متوسط آن ۵ برابر کاربایدهای سمانتر است.
به الماس تراشکاری اینسرت (Insert) تراشکاری یا تیغچه تراشکاری نیز گفته می‌شود.
این الماس‌ها ابزارهایی قابل تعویض هستند که برای براده برداری و برش کاری روی فلزات استفاده می‌شود.
الماس‌های تراشکاری بر اساس استاندارد بین المللی ۱۸۳۲.۲ISO نام‌گذاری می‌شوند.
تمامی تولید کنندگان الماس در جهان باید از این استاندارد برای نام‌گذاری استفاده کنند تا برای همه در هر کشوری درک آن آسان باشد.
ویژگی‌های خاص و مفید الماس تضمین کننده‌ی حصول اندازه‌های یکنواخت قطعات، برش دقیق و صافی سطح برش است.
از ویژگی‌های الماس تراشکاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سختی بسیار بالا
- مقاومت به سایش بسیار عالی
- قابلیت هدایت حرارتی خوب
- استحکام فشاری بالا
- انبساط حرارتی ناچیز
- شباهت ابعادی عالی در براده‌برداری
- صافی سطح بالا
تیغچه تراشکاری از نظر شیمیایی خنثی بوده و در تماس با اغلب مواد، ضریب اصطحکاک بسیار پایینی دارد.
این امر باعث می‌شود که لبه‌های قطعات فلزی و حتی غیر فلزی برای عملیات جوشکاری صاف بوده و سطح مناسبی را ایجاد کنند.
از معایب الماس تراشکاری می‌توان به سائیده شدن آن هنگام براده برداری از فولادهای نرم و کم کربن نام برد.
اما سرعت سایش الماس تراشکاری در ماشینکاری فولادهای آلیاژی پرکربن کمتر است.
با وجود آنکه ابزارهای الماسی معمولاً در ماشین کاری چدن با درصد کربن بالا طول عمر زیادی دارند اما به طور کلی ماشینکاری آلیاژهای آهنی و چدن توسط ابزارهای الماس توصیه نمی‌شوند.
تیغچه تراشکاری به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که متداول‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- الماس سرامیکی یا CBN
- الماس برش
- الماس تراشکاری
- الماس کف تراشی
- الماس گام زنی
مشخصه و ویژگی هر تیغچه تراشکاری شامل چند بخش می‌شود که این بخش‌ها شامل تعدادی اعداد و حروف انگلیسی می‌باشند.
با استفاده از این بخش‌ها می‌توانید اینسرت تراشکاری خود را انتخاب و خریداری نمایید.
گاهی افراد برای استفاده از ابزارهای براده برداری، قادر به شناسایی ابزار بر اساس خصوصیات علمی و مکتوب آن نمی‌باشند اما با دیدن ابزار تمام خصوصیات آن را بیان می‌کنند.
این امر سبب شده بعضی از تراشکاران از ابزارهای غیر استاندارد استفاده کنند.
ما قصد داریم در ادامه به معرفی و بررسی مشخصه‌های درج شده بپردازیم.
شکل هندسی الماس تراشکاری (Insert Shape)
اینسرت‌های تراشکاری دارای اشکال مختلفی هستند که متناسب با نوع برشی که قرار است ایجاد کنند، انتخاب می‌شوند.
متداول‌ترین اشکال هندسی آن عبارتند از:
- الماس سه گوش (T)
- الماس لوزی ۵۵ درجه (D)
- الماس چهار گوش (S)
- الماس گرد (R)
زاویه الماس تراشکاری (Clearance Angle)
انتخاب مقدار درجه زاویه الماس تراشکاری مناسب یکی از معیارهای مهم است.
زیرا اگر به درستی انتخاب نشود، گوشه پایین اینسرت ممکن است با قطعاتی که ماشینکاری را انجام می‌دهند برخورد داشته باشد.
B = Turning Insert With 5° Clearance Angle
C = Turning Insert With 7° Clearance Angle
E = Turning Insert With 20° Clearance Angle
N = Turning Insert With 0° Clearance Angle
P= Turning Insert With 11° Clearance Angle
تلرانس اینسرت تراشکاری (Tolerances Class)
تلرانس تیغچه تراشکاری بسته به سایز الماس متفاوت است.
معمولاً از U برای کم دقت‌ترین تا A برای دقیق ترین تلرانس استفاده می‌شود.
نوع و مشخصه اینسرت تراشکاری (Insert Type)
نوع و مشخصه اینسرت تراشکاری اعم از تراشه، دو طرفه یا یک طرفه بودن و… یکی از شاخص‌های انتخاب الماس تراشکاری مناسب است.
حروف انگلیسی درج شده بیانگر نوع الماس هستند:
A,B,C,N,Q الماس بدون براده شکن
H,M,R,T الماس با فرم براده شکن یک‌طرفه
F,G,J,U الماس با فرم براده شکن دو طرفه
توجه داشته باشید که فرم براده شکن ربطی به سوراخ داخلی ندارد.
سایز الماس تراشکاری (Insert Size)
پنجمین مورد به ما درباره طول لبه برش می‌گوید و باید با اندازه نشیمنگاه تیغچه روی قلم انطباق داده شود.
ضخامت تیغچه تراشکاری ( Insert Thickness )
این قسمت دارای مقدار عددی می‌باشد که به ما درباره ضخامت الماس تراشکاری می‌گوید.
خمیدگی گوشه تیغچه تراشکاری (Cutting Corner)
این قسمت دارای مقدار عددی می‌باشد که به ما درباره خمیدگی گوشه تیغچه تراشکاری می گوید.
با حرف R که مخفف کلمه Radius است مشخص می‌شود.
حرف Z بیانگر یک زاویه اختصاصی و سفارشی است.
زاویه گوشه از ۴۵ درجه تا ۹۰ درجه می‌باشد.
چگونگی لبه برش الماس تراشکاری (Cutting Edge)
این قسمت نشان دهنده شرایط و چگونگی لبه برش الماس تراشکاری می‌باشد.
جهت برش اینسرت تراشکاری (Cutting Direction)
این قسمت جهت برش الماس را مشخص می‌کند.
حرف R برای حرکت سمت راست و حرف L برای حرکت به سمت چپ استفاده می‌شود.
حرف N به معنی دو طرفه بودن تیغچه است.
شکل هندسی سطح تیغچه تراشکاری (Chip Breaker)
این قسمت به سطح هندسی بر روی الماس تراش اشاره می‌کند که بستگی به کمپانی سازنده تیغچه تراشکاری دارد.
در حقیقت بیانگر هنر و تکنولوژی سازنده است.
